Limited Liability Company (LLC), Türkçe karşılığı Limited şirket veya sınırlı sorumlu şirket olan ABD’ye özgü bir iş ortaklığı yapısıdır. Amerika’da en çok tercih edilen şirket ortaklığı sözleşmelerinin başında gelir. Çünkü bu ortaklık tipindeki avantajlar nispeten daha fazladır.
SORUMLULUK: Bu şirket yapısında ortakların sorumluluğu sınırlıdır. Öz deyişle ortaklar, şirketin borçlarından kendi kişisel malları ile sorumlu değildir. Ki bu da şirketin iflası halinde ortakların kişisel mallarını korumayı güvence altına almaktadır.
VERGİLENDİRME: Ortakların sınırlı sorumluluğu yanında LLC’de çifte vergilendirme yapılmamaktadır. Başka bir deyişle ortaklar vergilendirilmekte ortaklık ayrıca vergilendirilmemektedir. Benzerliği Partnership’ten almaktadır. Buna göre Şirket sahipleri ve paydaşları ticari gelirlerini beyan etmekte ve işletme vergilerini kişisel vergi beyannameleri ile ödemektedir.
YABANCI İŞ ORTAKLARI: ABD içerisindeki birçok eyalet LLC şirket sahipliği veya ortaklığı ile ilgili herhangi bir sınırlama getirmemiştir. Yani bireyler, anonim şirketler(corporations), yabancı ülke vatandaşları ve yabancı kuruluşlar, hatta başka LLC’ler dahi LLC şirket sahibi veya ortağı olabilmektedir. Ancak Bankalar ve Sigorta şirketleri gibi bazı tüzel kişilikler bu serbestliğin istisnasını oluşturmaktadır
PAYLAŞIM: Ortakların LLC şirketlerden aldığı ücretler şirket karından düşülmektedir. LLC’de her ortağın yönetim hakkı vardır.
KURULUMU: LLC şirketler Corporation tipi şirketlere göre kurulması daha kolaydır ve paydaşlarına göreceli olarak daha fazla koruma esneklik sağlamaktadır
ÜSTÜN TUTULAN KURALLAR: Bu tipte kurulan şirketlerin ana sözleşmesinde belirlenen kurallar Amerikan Ticaret Hukuku kurallarından daha ağır basmaktadır. Yani ortakların iradelerine üstünlük tanınır. Herhangi bir sorun ile karşılaşıldığında ortaklık sözleşmesi öncelikle dikkate alınarak sorun çözümlenir. Ortaklık sözleşmesinin düzenlemediği konulara ilişkin ise tamamlayıcı hukuk kuralları uygulanır.
UYUŞMAZLIK HALİNDE UYGULANACAK HÜKÜMLER: Yabancı unsuru taşıyan bir hukuki ilişkiye uygulanacak hukukun belirlenmesi sözleşme koşulları ile gerçekleştirilebilir. Yani ABD’de kurulacak bir şirketin ana sözleşmesi ile uyuşmazlık halinde uygulanacak hukukun Türk Hukuku veya ABD Hukuku olduğu kararlaştırılabilir. Kararlaştırılmadığı takdirde uyuşmazlık bir Türk Mahkemesi önüne geldi ise Milletler arası Özel Hukuk ve Usul Hukuku (MÖHUK) kuralları uygulanır. MÖHUK madde 24 ile sözleşmelerden doğan borç ilişkileri tarafların açık olarak seçtikleri hukuka tabidir hükmünü haizdir. Şayet taraflar bir hukuk seçmemişler ise bu halde sözleşmeden doğan ilişkiye, o sözleşmeyle en sıkı ilişkili olan hukuk uygulanır. Taraflar uygulanacak hukuku her zaman değiştirebilir. Sözleşmenin kurulmasından sonraki hukuk seçimi, üçüncü kişilerin hakları saklı kalmak kaydıyla, geriye etkili olarak geçerlidir. Ancak tebligat sorunları hususuna dikkat edilmelidir. Sözleşmede mutlaka Türkiye’de tebligat yapılabilecek bir adresin belirlenmesi gerektiği kanaatindeyiz. Aksi takdirde tebligatın yapılması oldukça zor ve masraflı olacaktır. Bunun yanında Türk Hukuku’nun seçildiği hallerde bu kararın doğrudan icra edilemeyeceğinin de belirtilmesi gerekmektedir. Zira yabancı memlekette Türk Mahkemeleri tarafından verilen kararın ayrıca tanınmazı ve tenfizi sağlanmalıdır. Bunun yanında her somut olay kendi özelinde değerlendirilmeli ve hukuki açıdan çözümlenmelidir. Ayrıca mutlaka ABD hukukuna hakim bir hukukçudan danışmanlık alınmalıdır.
Av. Rabia Ekin – RS Avukatlık Bakırköy